Categorie: Visverslagen

AASGEDRAG VAN ROOFVISSEN

Een veel besproken onderwerp is toch wel de invloed van weeromstandigheden op het gedrag van vissen. Maar nog meer de invloed op onze vangsten. Ja vandaag was het slecht hoor want de wind kwam uit het oosten of nee de vissen willen niet want er is een hoge luchtdruk. Of dan is het weer de stand van de maan of het weer is plotseling omgeslagen.

Zijn al deze theorieën in de wereld geholpen om een slechte visdag goed te praten, of heeft de natuur echt zoveel invloed op onze vangsten. Laten we eens kijken wat onderzoekers hebben ontdekt.

Ergens zijn alle vissers ervaringswetenschappers… Jaren heb ik als vele rondgelopen met een notieboekje om zoveel mogelijk gegevens van mijn visdagen en visvangsten bij te houden, in de hoop hier van te leren en meer te vangen. Welke dag werd de vis gevangen, wat was de windrichting, temperatuur van het water, welk aas werd er gebruikt. Deze informatie deelde ik dan weer met andere en zij met mij, En ik durf te zeggen dat al deze kennis en ervaring echt wel verschil maken. Maar met wat kennis, toeval een beetje bijgeloof kan ik niet spreken over feiten. Onderzoekers uit Berlijn hebben in een wetenschappelijk onderzoek deze gegevens in kaart gebracht, Ben benieuwd of het overeenkomt met jouw aantekeningen.

Laten we beginnen de temperatuur van het water, welke invloed heeft dit op bijvoorbeeld de snoek?

Uit onderzoek blijkt dat de snoekvangsten bij het stijgen van de temperatuur vanaf 14 graden al af begint te nemen. Tussen de 22 en 24 graden nemen de vangsten het sterkst af. In laboratoria hebben ze ontdekt dat jongen snoeken het hardst groeien onder de 18 graden. En er zijn zelfs zeer sterke vermoedens dat temperatuur boven 22 graden leiden tot lichamelijk stress en daardoor mindere zwemactiviteit.

Ten tweede heeft een stijgende watertemperatuur een positieve invloed op de activiteit van prooivissen zoals voorn en baars. De visser met zijn kunstaas moet dus als de temperatuur stijgt de competitie aan met een groeiend natuurlijk aasbestand. De snoek heeft veel meer te kiezen en waarschijnlijk minder honger. Het is dus waarschijnlijk niet zo dat snoeken in de zomer liever op klein aas jagen, dit is gewoon meer aanwezig.

Al neemt de activiteit toe in de koudere maanden zal de snoek spaarzaam met zijn energie omgaan, kunstaas inruilen voor een flinke dood aasvis kan dan het verschil maken,

Op zeer warme zomerdagen adviseer ik vissers dan ook de snoek met rust te laten. Omdat er maar weinig zuurstof in het water zit heb je kans dat een snoek niet kan herstellen na een stevige drill. En dat moeten we niet willen als sportvissers,,,

Tijdens dit onderzoek ben ik zelf bij omgeslagen weer en Oostenwind gaan vissen, kijken of we met al deze informatie toch een visje kunnen vangen.

Nu is het water natuurlijk koud en kunnen we de theorie omdraaien, nu kan het erg interessant zijn om juist te kijken op welk gedeelte van het water staat de zon en is het water warmer wat een passieve snoek net dat zetje te geven je aasje wel te pakken. Er zit een lichte stroming in het water, ik heb al een tijdje zitten kijken hoe de planten restanten met de stroming mee drijven. En ik kies er voor mijn aasvissen net buiten de stroming te plaatsen, mijn ervaring is dat de snoeken vaak net buiten de stroming liggen te wachten tot een aasvis voorbij komt.

Laten we voor nu even aannemen dat een hoge luchtdruk, het omgeslagen weer en wind uit het oosten een negatief invloed heeft op de snoek. Vis dan nog meer dan anders op hotspots, onder bomen, tegen riet, bij bruggen, duikers, gemaaltjes waar de snoek lekker passief kan liggen.

De kans dat een snoek achter je shad aan zal gaan is in theorie dan klein. Statisch vissen met doodaas zou kunnen maar dan moet je wel precies weten waar de snoek ligt. Vandaar dat ik er voor heb gekozen te vissen met doodaas onder de dobber en zo afgesteld dat deze 10 cm boven de bodem drijft en langzaam cm voor cm meter door het water drift. Mocht mijn dobber niet met de stroming mee kunnen driften gooi ik elke 20 min opnieuw in, op een andere plek.

Op bewolkte dagen durven vissen meer. Wanneer het buiten wat donkerder is zwemmen de vissen meestal verder weg van veilige plekken. Dit zijn goede dagen om te gaan vissen. Snoekonderzoek laat ook zien dat snoek het actiefst is rond de schemering. Snoek wordt dan simpelweg actiever omdat prooivissen actiever worden en de rover in de schemering minder snel wordt opgemerkt.

Ook de snoek zelf kan vanzelfsprekend minder goed zien en de onderzoekers denken dat dat de reden is dat hij zich in de schemering sneller vergrijpt aan kunstaas, dat bij daglicht wellicht meer argwaan zou wekken. Lichte regen is uitstekend visweer,. Het vertroebelt het wateroppervlak, zodat de vissen je minder goed kunnen zien. Er spoelen dan ook een hoop insecten in het water, waardoor het een goede tijd is voor de vissen om te gaan eten

Vaak valt een stek me op door de futen die na elke duik een voorntje hebben te pakken, een simpele truc zoek de witvis en je vind de snoeken. Dus op zo’n plek ben ik overtuigd dat er wel 1 of 2 snoek moeten liggen. Maar er is dus en genoeg witvis en de snoek is passief, dat is een lastige combinatie. Nu kies ik en voor een horsmakreel. Deze geeft een hele sterke geur af, bij klein beetje interesse zal de snoek wel komen.

Volgens het onderzoek zou een windsnelheid van 3 meter per seconde geen effect op de snoekvangst hebben. Minder wind werkt nadelig en meer werkt in het voordeel van de snoekvangst. Als je op een winderige dag aan de aan het vissen bent, werp je hengel dan tegen de wind in. Je aas zal zich dan in dezelfde richting als de rest van het voedsel bewegen, waardoor het gemakkelijker is om roofvissen aan te trekken,

Wind is van invloed op de helderheid van het water. Als het hard waait wordt door het opdwarrelen van bodemdeeltjes het water ondoorzichtiger. Snoek is een zichtjager en heeft bij die omstandigheden minder kans op het verschalken van natuurlijke prooi. Tegelijkertijd maakt de visser onder deze troebele omstandigheden meer kans met z’n kunstaas. Er wordt dus meer gevangen.

Heeft de Maan invloed op het aasgedrag van de snoek? De onderzoekers waren er zelf verbaasd over, maar er blijkt inderdaad een verband te bestaan tussen de schijngestalte van de maan en het aantal snoekvangsten. Zo wordt er meer snoek gevangen in periodes met volle maan en nieuwe maan, dus als de maan volledig verlicht is of juist helemaal donker. Een verklaring daarvoor is nog niet makkelijk te vinden. In de eerste plaats visten de onderzoekers overdag, ze gingen nooit na zonsondergang het water op!

Het effect van de maanstand is dus overdag merkbaar in het gedrag van de snoek. Het vermoeden bestaat dat maanlicht van invloed is op de nachtelijke activiteit van bijvoorbeeld watervlooien en prooivissen. Die gedragsveranderingen zouden vervolgens ook na zonsopgang nog van invloed zijn op het aasgedrag van de snoek. Hoe is onduidelijk. . De invloed van de maanstand is een van de wetenschappelijke raadsels waar voorlopig iedereen een eigen theorie bij mag verzinnen.

De sportvisser zelf is een van de grootste factoren met betrekking tot het vangstsucces. De mate waarin er de voorgaande dagen in een water is gevist blijkt de vangstkansen namelijk aardig te beïnvloeden. Sterker nog, die menselijke invloed is groter dan de invloed van het weer, de maan en watertemperatuur. Dat resultaat sluit aan bij het onderzoek dat is gedaan:

Snoek verandert zijn gedrag wel degelijk in reactie op menselijke activiteit. Maar ook de aanwezigheid van boten en geluid van visactiviteit kunnen leiden tot gedragsverandering. Toch blijkt dit effect, maar relatief kort te duren; maximaal twee dagen. Er zijn geen aanwijzingen gevonden dat snoek onder invloed van hengelactiviteit op langere termijn zijn gedrag aanpast, bijvoorbeeld door kunstaas te gaan vermijden. Toch kunnen sportvissers zichzelf een plezier doen door een intensief bevist water een paar dagen met rust te laten.

Bekijk deze informatie ook in de uitgewerkte video :

Aasgedrag van vissen – snoeken – YouTube

Jorn Jansen

Wat ziet een vis…

We kennen allemaal de verhalen van vissers die zeggen vandaag willen de vissen alleen rood terwijl gisteren de vissen echt alleen maar voor groen gingen. Vele vissers zijn er heilig van overtuigd dat de kleur van het kunstaas doorslaggevend is of je die dag wel of niet zal vangen. Vele beginnende vissers zien bij het kiezen een kunstaasje door de bomen het bos niet meer. Vandaag gaan we puur wetenschappelijk bekijken of vissen wel kleuren kunnen zien en wat er in het water gebeurt met de kleur van jouw favoriete kunstaasje. LETS GO

Ik weet nog wel toen ik 8 was en ik stond aan de waterkant dan keek ik eerst naar de lucht of de zon te zien was dan keek ik in het water hoe helder het was. Zonnetje en helder water laten we vandaag maar eens gaan voor de natuurlijke kleuren. Was er geen zon of het water was aan de troebele kant dan zeiden we vandaag moeten we een felle kleur gebruiken. Maar kunnen vissen überhaupt wel kleur zien en blijft er nog wel iets van de kleur van je kunstaas over onder water?

Laten we hier eens wetenschappelijk naar kijken wat biologen hebben vastgesteld.

Het goede nieuws is dat de meeste vissen idd kleuren kunnen herkennen en dan vooral de kleuren die voorkomen in de leefomgeving waar ze vandaan komen.

Als we kijken naar de oog van een vis…

Door de bolle vorm van het vissenoog en doordat de lens als het ware buiten de pupil ligt, kan een vis een gezichtsveld van nagenoeg 180 graden benutten. Het focusseren gebeurt, niet zoals bij ons, door de lens bol of vlak te maken, maar door de ooglens naar voor of achter te bewegen. Op het visnetvlies zitten vier kegeltjes die nodig zijn voor kleurdetectie. Het vierde type kegel zorgt voor ultraviolet detectie.

De kegels in het vissenoog zijn meer verspreid in vergelijking met het menselijk oog, waardoor er een betere detectie voor beweging is, maar minder voor detail.

Sommige vissoorten kunnen minstens zo goed kleuren onderscheiden als mensen.

Dat weten we vooral door onderzoek van de laatste jaren aan de lichtgevoelige ‘opsines’ in de zenuwcellen van het vissenoog. Die opsines zijn er in verschillende soorten, die elk gevoelig zijn voor een bepaalde kleur: blauw, groen of rood. Er zijn vissen die zelfs meer kunnen zien dan mensen: ze hebben een opsine dat gevoelig is voor ultraviolet licht.

Als we een kijkje naar wetenschappelijke tabel doordringdiepte van kleuren zien we hier de kleuren..

Rood, Oranje, Geel, groen, blauw en ultraviolet

Laten we eens stap voor stap gaan kijken wat er onderwater zou gebeuren met bijvoorbeeld een fel rood gekleurd shadje.

Water uit de kraan oogt doorzichtig, maar toch absorbeert het een klein beetje licht. Vooral rood, oranje en geel. Je merkt het al als je met een duikbril kijkt op de bodem van een zwembad van vier meter diep: alles oogt iets blauwig. Dat komt niet doordat zwembadwater blauwgroen is, maar doordat rode en gele tinten deels zijn verdwenen.

Het shadje is dus kwa kleur iets aangetast maar nog duidelijk te zien dat het rood is. Dit is best goed nieuws toch?

Maarja ik vis eigenlijk nooit in een zwembad, laten eens kijken hoe het zit met een shadje in een hele heldere oceaan, dit vind ik al iets realistischer.

In de bovenste tien meter wordt vrijwel al het rode licht uitgefilterd. Dus in een kristal heldere zee is je mooie rode shad langzaam veranderd in een grijs shadje das nou zonde.

Maar goede nieuws is je rode shad is na een paar meter niet al zijn kleur kwijt, dit gaat natuurlijk stapsgewijs. Goede nieuws is dat de andere kleuren in verhouding veel langer hun kleuren vasthouden.

Als we nou eens kijken naar het meest heldere zoetwater zou in theorie een rood shadje op 5 meter zijn kleur hebben verloren. 5 meter klinkt nog best goed vind ik.

Maar-Dan gaan we uit van de meest perfecte omstandigheden, Dan praten we over een situatie dat we bijvoorbeeld in de maand Juli zitten en de zon loodrecht aan de hemel staat. Geen algen in het water en bodemdeeltjes in het water. En zelfs het helderste water heeft een hele lichte thee kleur. Maar ok dan zou rood eigenlijk al snel niet meer zichtbaar zijn. En dit is ook logisch, mensen denken altijd dat de rode vinnen van vissen makkelijk zijn te spotten maar is dus eigenlijk een perfecte camouflage kleur. Eigenlijk is dit in de viswereld ook wel gewoon bekend, hier wordt slim op ingedeeld door vislijn en of dreggen rood te maken. Deze zijn onderwater al snel gewoon bruin/grijs..

Uiteindelijk heeft alles met de absorptie van licht te maken..

Een gele softbait absorbeert vooral roodoranje en blauwgroen licht. De rest van het licht reflecteert. Als er op een bewolkte dag weinig licht in het water doordringt zal zelfs een felgele softbait binnen twee meter diepte nauwelijks geel licht kunnen reflecteren.

Stel we pakken mijn favoriete roze shad deze is gemaakt van rood gemengd met wit. Het rood wordt na een meter er uit gefilterd wat er dus voor zorgt dat ik mijn vissen altijd heb gevangen met een grijze shad.

Groen werkt dan wat beter eerste meter hebben lime green mooi helder en na elke meter wordt deze shad donkerder tot er een donker groen, zwart shadje overblijft.

In de Nederlandse wateren zou groen nog een aantal meter zijn kleur behouden. Maar dan praten we over helder water en volle zon.

In theorie zal een heel helder blauw aasje het langst zijn kleur behouden, deze wordt elke meter iets donkerder blauw totdat deze helemaal zwart wordt.

Ultraviolet is maar voor de helft van de vissen zichtbaar. Dus voor de zekerheid kan je deze kleur het beste combineren met een kleur die past bij de diepte waar je in vist bijvoorbeeld bij snoekbaars met blauw of groen.

Zodra het water troebel wordt de zon niet aan de hemel staat of zelfs bewolking is dan is het na enkele meters snel afgelopen met de kleuren. Ik beweer dus niet dat kleur helemaal niks doet bij vissen, maar zet je wel aan het denken

Wat zouden we met al deze informatie kunnen zeggen.

1. Kleur is voor vissen waarschijnlijk niet primair van belang om te kunnen jagen of te overleven.

( Reden dat we vaak ook nog prima vissen vangen in het donker, sommige vissen zelfs nog beter dan overdag )

2. Vissen zijn waarschijnlijk niet primair alleen afhankelijk van hun zicht. Reuk en het zijlijn orgaan spelen waarschijnlijk een grotere rol. Er worden regelmatig vissen gevangen die volledig blind zijn en nog steeds makkelijk hun eten vangen.
3. Als een roofvis volledig zou functioneren op zicht zou de snoek natuurlijk niet bijvoorbeeld in een blinker op te eten die helemaal niet op een vis lijkt. Je zou nog kunnen zeggen de blinker kwam in zijn territorium en werd gepakt uit agressie en dat kan zeker een keer gebeuren, Aannemelijker is dat roofvis reageert op de trilling die door het kunstaas wordt afgegeven en worden opgepikt door het zijlijnorgaan, en de aanname heeft dat het een vis is.
4. Grote roofdieren kunnen goed diepte inschatten maar kunnen doorgaans geen kleuren zien. Als dit ook bij de snoek van toepassing is zou dit onderwerp nog lastiger worden, of heel simpel haha

Wat zou ik een beginnende visser mee kunnen geven als we kijken naar de informatie.

Kijk naar het kleurentabel en haal van alle dieptes 2 derde af, dit is ongeveer realistisch voor het gemiddelde water in Nederlander. Kijk dan welke kleur past bij de diepte waar jij in wil vissen. Ga niet automatisch op safe voor blauw omdat deze ook diep gevist kan worden. In ondiep water is veel meer leven en kleur in het water en reageren vissen heel goed op geel en oranje.

Voor iedereen die opzoek is maar snoekbaars zou ik zeggen ga voor groen en blauw, deze kleuren blijven het langst zichtbaar.

Richt je bij het uitblijven van aanbeten eerst op alles wat het zijlijnorgaan activeert. Pluggen misschien zelfs met ratel, spinnerbaits de (schittering kan een goede trigger zijn) en shadjes met een grotere schoepstaart alles wat extra trillingen in het water geeft om de niet actieve vis te activeren, er zijn zelf extra ratels die je in een shad stoppen.

Op dagen dat dat de vis actief is zal deze met gemak zelfs de trillingen van een staartloos shadje perfect op kunnen pikken.

Belangrijkste is dat je een kleur kiest waar jij in geloofd, uiteindelijk vang je met het shadje die jij er aan doet.

Er is een hoop wat we nog niet weten over vissen… de wetenschap heeft nooit met een snoekbaars aan tafel gescheten of deze theorie echt zo is.

Mijn voorkeur blijft groen, vangse, ik zie jullie bij de volgende video.

Wat zien vissen? – Roofvissen – YouTube

Jorn Jansen